تولیدکنندگان خودروهای برقی درحال شتاب دادن بهفرآیند تولید محصولات خود هستند و هر ماه یکی از خودروسازان ادعایی جدید را در این زمینه مطرح میکند. همین چند روز پیش بود که گروه فولکسواگن مدعی شد تا سال ۲۰۳۰ دستکم ۷۰ درصد از مدلهای سدان و شاسیبلند برند فولکس در اروپا با استفاده از نیروی باتری حرکت خواهند کرد.
درهمین راستا بانکهای سرمایهگذاری نیز پیشبینیهای خود را درخصوص رشد بازار خودروهای برقی بهمیزانی غیرمنتظره بالا بردهاند. این درحالی است که تحلیلگران در این خصوص با هم همنظر نیستند.
خوش بین ها
نکته اصلی بهنظر بسیاری این است که سرمایهگذاری روی خودروهای برقی یک شرطبندی یکطرفه است و دیر یا زود مدلهای الکتریکی سهم زیادی از بازار را از آنِ خود خواهند کرد و دولتها در همین راستا خریدوفروش و حملونقل خودروهای سنتی را ممنوع میکنند.
هفته گذشته فولکسواگن برنامههای خود را برای برند فولکسواگن دو برابر کرد و گفت که تا سال ۲۰۳۰، ۷۰ درصد از کل فروش محصولاتش در اروپا بهخودروهای الکتریکی مربوط خواهد بود.
چند روز بعد از آن هم بانک UBS پایان دوران موتورهای احتراقداخلی را اعلام کرد و گفت که فروش جهانی خودروهای برقی جدید در سال ۲۰۲۵ (منهای درصد کمی از خودروهای پلاگین-هیبرید) تمامبرقی خواهد بود و تا سال ۲۰۳۰ این میزان به ۵۰ درصد خواهد رسید. سپس این بانک در بیانیه خود پرسیده بود که آیا ممکن است تا سال ۲۰۴۰ این میزان به صددرصد برسد؟
واقعبینها
این رشد قابل ملاحظهای درمقایسه با پیشبینیهای موسسه بزرگ «IHS مارکیت» بوده که پیشبینی کرده است تا سال ۲۰۳۰ تنها ۱۸.۱ درصد از فروش کل خودروهای جهان بهمدلهای الکتریکی اختصاص خواهد یافت و در سال ۲۰۲۵ نیز این میزان به ۱۲.۱ درصد خواهد رسید.
طبق پیشبینیهای «IHS مارکیت» فروش برقیها در بازار اروپا تا سال ۲۰۲۵ به ۱۹.۱ درصد و تا سال ۲۰۳۰ به ۳۰ درصد خواهد رسید و درنتیجه این ادعای فولکسواگن که تا آن زمان ۷۰ درصد از سهم بازار بهخودروهای برقی تعلق خواهد داشت تا حد زیادی دور از تصور عمومی است.
نظر بیشتر تحلیلگران خودرویی نیز بهپیشبینی موسسه «IHS مارکیت» نزدیک است تا آنچه فولکسواگن و UBS میگویند و برای تحقق این نظر خوشبینانه لازم است موانع بسیار بزرگی از سر راه سازندگان خودروهای برقی و همچنین مشتریان آنها برداشته شود.
نخستاینکه قیمت خودروهای برقی باید بهمیزان قابل ملاحظهای کاهش یابد و درحال حاضر در اروپا قیمت ارزانترین خودرو برقی حدودا دو برابر یک خودرو درونسوز همسطح خودش است. از سوی دیگر نگرانیها درباره مسافت قابل پیمایش برقیها در میان خریداران بسیار بالاست. زیرا بهمحض آنکه این خودروها با سرعت بالا حرکت میکنند، شارژ بیشتری از دست میدهند و درحال حاضر ارزانترین مدل درونسوز میتواند با یک باک پر، سهساعت تمام با حداکثر سرعت حرکت کند. این درحالی است که حتی گرانترین خودرو برقی مانند پولستر ۲ برای پیمودن مسافتی مشابه به سهبار شارژگیری و سهبرابر زمان بیشتر احتیاج خواهد داشت.
همچنین باید درنظر داشت که شبکه ایستگاههای شارژ بسیار پراکنده بوده و شیوههای پرداخت برای شارژ نیز بسیار متفاوت و سلیقهای است. از سوی دیگر بهباور بسیاری از تحلیلگران، تامین باتریهای مورد نیاز برای خودروهای برقی با میزان عرضه این خودروها برابر نخواهد بود و بهعلاوه در ادامه خودروسازان با کمبود قطعات برقی مورد نیاز نیز مواجه خواهند شد.
نشانه های امیدوارکننده
با این تفاصیل چرا فولکسواگن و UBS اینقدر درباره رشد برقیها خوشبین هستند؟ درواقع آنها بر این باورند که تمام این موانع میتوانند برطرف شوند و با کاهش قیمت باتریها، خودروهای ارزانتری راهی بازار خواهند شد. فناوری جدید باتریهای قدرتمند نیز تا میزان قابل ملاحظهای بر گستره مسافتی این خودروها خواهد افزود. درعین حال شبکه شارژ مجدد نیز منسجمتر خواهد شد.
همچنین روشهای قاطعتری نیز برای متقاعد کردن خریداران بهکنار گذاشتن خودروهای درونسوز وجود دارد. بهعنوان مثال نروژ و بریتانیا بهترتیب سالهای ۲۰۲۵ و ۲۰۳۰ را سالهای پایانی فروش خودروهای احتراقداخلی اعلام کردهاند.
بسیاری از کشورها نیز درحال عرضه مشوقهای مالی برای متمایل کردن بازار بهسمت این خودروها هستند. بهعنوان مثال آلمان درحال حاضر برای خرید یک مدل خودرو برقی یارانه ۱۱ هزار دلاری میپردازد و بانک UBS در بیانیه خود چنین آورده است: «در جهانی که خودروهای الکتریکی ارزانتر از مدلهای سنتی هستند و وضع قوانینی فزاینده مالکیت موتورهای احتراقی را ممنوع میکند، باور ما این است که گذار بهسمت بازاری صددرصد الکتریکی بهمحض برداشته شدن موانعی مانند دسترسپذیری باتریها و زیرساختهای مربوط بهشارژ میتواند بهسریعترین شکل ممکن صورت بگیرد. درهمین راستا وجود پیشرفتهای چشمگیر در بحث استفاده از فناوری در تولید باتریهای جدید مانند باتریهای حالت جامد میتواند بهخودی خود سبب کاهش فشار روی گلوگاههای تامین شود و بهتبع آن افزایش تولید خودروهای برقی را بههمراه داشته باشد.»